Մատչելիության հղումներ

Արամ Պաչյան․ «Կարողանամ՝ ինչ-որ բան կփոխեմ»


Արամ Պաչյան
Արամ Պաչյան

«Ես չգիտեմ, թե իմ գրածը իսկապես գրականություն է, ուղղակի գիտեմ, որ անունն է գրականություն, թող որոշի ընթերցողը», - ասում է երիտասարդ արձակագիրը:

Երբ Տոլստոյին հարցրել են, թե ինչ է ցանկացել ասել իր «Պատերազմ և խաղաղություն» վեպի չորս հատորներում, նա պատասխանել է. - «Դա հասկանալու համար վեպը կարդացեք առաջին տողից մինչև վերջինը»: Նույնն է արձակագիր Արամ Պաչյանի մոտեցումը, ով ևս շեշտում է, որ իր ստեղծագործությունները հասկանալու համար պետք է կարդալ սկզբից մինչև վերջ:

Երիտասարդ գրողը հարցազրույց է տվել «Ազատությանը»․


Հարց․ - Մասնագիտությամբ իրավաբան լինելով՝ ինչպե՞ս սկսեցիք ստեղծագործել:

Արամ Պաչյան․ - Ստեղծագործել սկսել եմ 2004-2006 թվականներին, երբ ծառայում էի հայոց բանակում: Սկզբնական շրջանում գրում էի էսսեներ և պատմվածքներ: Իմ մանկության հիշողությունները կապված են եղել պապիկիս տան գրքերի հետ: Իսկապես բանակը մեծ նշանակություն ունեցավ, քանի որ դժվար էր ծառայել և դիմակայել բանակի օրենքներին: Իմ ստեղծագործությունների վրա ազդել է բանակային կյանքը:

Հարց․ - Ի՞նչ գրականություն եք սովորաբար կարդում:

Արամ Պաչյան․ - Սկզբնական շրջանում կարդում էի ամերիկյան և լատինական գրականություն, եկավ մի շրջան, երբ կարդում էի աֆրիկյան գրականություն, հիմա ավելի շատ պոեզիա եմ կարդում, դա կախված է հոգեվիճակից:

Հարց․ - Հայ դասականներից ո՞ւմ ստեղծագործություններն եք նախընտրում:

Արամ Պաչյան․ - Իմ ամենասիրելի հայ գրողներն են՝ Կոստան Զարյանը, Հակոբ Օշականը, թեև նրանք դասական չեն համարվում, իսկ ժամանակակից գրողներից ընթերցում եմ Գրիգոր Պտյանի գրքերը: Ես համաձայն չեմ համալսարանական՝ գրողներին մատուցելու ձևին: Ես չեմ պայքարում մեր նախորդ գրողների դեմ, ուղղակի կարողանամ՝ ինչ-որ բան կփոխեմ:

Հարց․ - Դուք մասնակցել եք Ժնևում կայացած գրքի համաշխարհային փառատոնին, մի փոքր պատմեք ՝ ինչպես անցավ, և մենք ինչով ներկայացանք այդ փառատոնին:

Արամ Պաչյան․ - Առաջին անգամ էի մասնակցում այդպիսի փառատոնին, այն իսկական գրքի տոն էր: Ես մեկ անգամ ևս համոզվեցի, թե Արևմուտքը ինչպիսի վերաբերմունք ունի ընթերցանության հանդեպ: Բայց մեզ համար ավելի լավ կլիներ, եթե մենք այդպիսի փառատոնի ներկայանայինք թարգմանված գրականությամբ, քանի որ հայերեն լեզուն փոքր շրջանակի համար է, և միայն հայերեն լեզվով ներկայանալը այդքան էլ արդյունավետ չէր:

Հարց․ - Ձեր կարծիքով՝ ի՞նչն է պատճառը, որ այսօրվա երիտասարդությունը քիչ է գիրք կարդում:

Արամ Պաչյան․ - Պատճառներից մեկը երևի թե նոր տեխնոլոգիաների զարգացումն է, որով տարված է այսօրվա երիտասարդությունը: Մեծ ազդեցություն ունեն դպրոցը և ընտանիքը, քանի որ հենց այդտեղից պետք է սերմանել երեխային սիրել ընթերցանությունը: Իմ կարծիքով՝ չի կարելի ասել, թե ողջ երիտասարդությունը չի սիրում կարդալ, քանի որ կան երիտասարդներ, ովքեր իսկապես սիրում են կարդալ:

Հարց․ - Խոսենք մի փոքր Ձեր ստեղծագործությունների մասին:

Արամ Պաչյան․ - Ես չգիտեմ, թե իմ գրածը իսկապես գրականություն է, ուղղակի գիտեմ, որ անունն է գրականություն, թող որոշի ընթերցողը: Իսկ ինչ վերաբերում է այն բառերին, որոնք ես օգտագործում եմ իմ ստեղծագործությունների մեջ, իմ կարծիքով՝ այսօր մեր իրականության մեջ այնքան շատ են այդ բառերը, որ մարդիկ գրականությունը համարում են սուրբ տեղ, որտեղ չպետք է օգտագործել վատ բառեր:

Հարց․ - Ձեր առաջին քննադատը ո՞վ է:

Արամ Պաչյան․ - Երբ վերջացրեցի «Ցտեսություն ծիտ» գիրքս, առաջինը ներկայացրել եմ արձակագիր Գուրգեն Խանջյանին, ես վստահում եմ նրան, քանի որ նա մեծ փորձ ունի: Բայց կային որոշակի տեղեր, որոնց հետ նա համաձայն չէր:

Հարց․ - Ձեր արձակ գործերում Դուք կա՞ք որպես հերոս:

Արամ Պաչյան․ - Յուրաքանչյուր կերպարի մեջ ինչ-որ բաներ միանշանակ կա, չեմ կարող հերքել:


Ասյա Գաբրիելյան, «Ազատության» համար

Ուղիղ հեռարձակում

XS
SM
MD
LG