Մատչելիության հղումներ

Թուրքիայում ավելի ու ավելի շատ ընտանիքներ են գաղտնազերծում իրենց հայկական արմատները


Թուրքիայում ավելի ու ավելի շատ ընտանիքներ են գաղտնազերծում իրենց հայկական արմատները
please wait

No media source currently available

0:00 0:02:07 0:00

Ֆեթիե Չեթինի «Իմ մեծ մայրը» գիրքն էր, որ բացեց դեպի Թուրքիայի պատմության ամենամութ էջերը տանող պատմությունը, պատմում է «Ամերիկայի ձայնը»։

Գրքում Չեթինը պատմում է իր տատի՝ ցեղասպանությունից փրկված հայ որբի թաքնված կյանքի մասին, որը նա միայն 70 տարեկանում է բարձրաձայնել:

Չեթինն ասում է՝ իր տատը ցեղասպանություն է տեսել, մահվան ճանապարհ է քշվել, բայց կարողացել է հասնել Դիարբեքիրի Չերմիք քաղաք, որտեղ որդեգրվել է մահմեդական ընտանիքի կողմից:

«Ես ցանկացել եմ կոտրել լռությունը»,- ասում է Չեթինը.- «Տատս բոլոր մանրամասները պահել էր իր հիշողության մեջ: Տատիս լռությունը ինձ շատ է հուզել, ես ցանկացել եմ կոտրել այս լռությունը և բարձրաձայնել այն ճշմարտությունը որ իմացել եմ»:

Տասնյակ հազարավոր հայեր՝ հիմնականում երեխաներ և երիտասարդ կանայք փրկվեցին ցեղասպանությունից և տեղահանություններից՝ մահմեդական ընտանիքներում ձուլվելով: 2004 թվականին հրապարակված Չեթինի գիրքը, որ դարձավ բեսթսելեր, օգնել է շատ մարդկանց գտնել իրենց արմատները:

Թուրքահայ երկլեզու «Ակոս» թերթի խմբագրություն շատ մարդիկ են գալիս, ովքեր ցանկանում են բացահայտել իրենց հայկական անցյալն ու իրենց պատմությունը: Թերթը տպագրում է իրենց հարազատներին որոնողների հայտարարությունները:

«Ակոսի» գլխավոր խմբագիր Եդվարդ Դանզիկյանն ասում է՝ այս միտումը գնալով աճում է։

«Թուրքիայում նոր մի երևույթ է սկսվել, մարդիկ հայտնաբերում են, որ իրենց տատերը հայ են: Օրինակ, երբ որևէ խորհրդաժողովի եմ մասնակցում Անատոլիայում կամ Անկարայում, միշտ երկու կամ երեք հոգի գալիս ասում են՝ վերջերս են իմացել, որ իրենց տատը հայ է: Ավելի ու ավելի շատ մարդիկ են բախվում այնպիսի պատմությունների և իրողության, որ իրականում վկայում են ցեղասպանության մասին»,- ասում է Դանզիկյանը։

«Դավանափոխ եղած հայերի մասին պատմությունները օգնեցին խոսել 1915 թվականի մասին ավելի բաց կերպով»,- ասում է Չեթինը.- «Թուրքիայի կառավարությունը դեռ ժխտում է ցեղասպանությունը: Սակայն հասարակությունը շատ տարբեր է, այն ավելի դինամիկ է և ավելի հետաքրքրասեր: Ահա թե ինչու եմ կարծում, որ հասարակությունը սկսել է փոխվել»։

Չեթինի մեծ մոր պատմությունը շարունակում է ոգեշնչել ավելի ու ավելի շատ ընտանիքների՝ գաղտնազերծելու թաքնված հայկական արմատների իրենց պատմությունները:

Ուղիղ հեռարձակում

XS
SM
MD
LG